Tavşan dudak ameliyatı, multidisipliner bir ekip tarafından gerçekleştirilen karmaşık bir cerrahi müdahaledir. Bu ekip, plastik cerrah, pediatrist, çene cerrahı, genetik uzmanı, diş hekimi, foniyatrist, patolog, odyolog, hemşire ve psikolog gibi çeşitli uzmanlık alanlarından profesyonelleri içerir.

Ameliyat genellikle bebek altı ila on haftalık olduğunda yapılır. Tavşan dudak ameliyatı için bebeğin belirli bir ağırlığa ulaşması ve anesteziden zarar görmemesi gerekmektedir. Bu ağırlık genellikle en az dört buçuk kilogram olarak belirlenmiştir.

Ameliyat sonrasında iz kalma ihtimali vardır ve bu izleri ortadan kaldırmak için çocuğun ilerleyen yaşlarında ek estetik ameliyatlar gerekebilir. Bu tür estetik ameliyatlar genellikle on ila yirmi beş yaş arasında planlanır.

Doğumsal bir bozukluk olan tavşan dudak, kalıtımsal faktörlerle ilişkilidir. Her altı yüz ila sekiz yüz doğumda bir rastlanan bu anomali, tek taraflı veya çift taraflı olabilir. Nedenleri arasında akraba evlilikleri, stres, erken yaşta doğum yapma, radyasyon maruziyeti, anne adayının diyabetik olması ve yetersiz beslenme gibi faktörler bulunmaktadır. Gebeliğin beşinci ve on dördüncü haftaları arasında dudak bölgesinde oluşan dolaşım bozukluğu nedeniyle üst damağı oluşturacak olan parçalar doğru şekilde kaynaşamaz ve dudak yarıkları meydana gelir.

Tavşan dudak, genellikle çocuklarda görülen bir anomalidir ve ameliyat için bebeğin en az dört aylık olması gerekmektedir. En geç bir yaşında yapılması gereken bu ameliyat, yarığın iki yanına açılan kesilerle kas tamiri ve gerektiğinde kemik veya doku alımı ile gerçekleştirilir. Ağız mukozası ve cilt onarımı ile tavşan dudak düzeltilebilir. Bu ameliyatta önemli olan, kas işlevinin doğru çalışabilmesi ve dudağın normal bir şekil almasının sağlanmasıdır. Burundaki şekil bozukluğu da aynı şekilde düzeltilebilir.

Ameliyat sonrasında hastalar genellikle hastanede tutulur ve ertesi gün taburcu edilirler. Bebeklerin beslenmesi ameliyat gününden itibaren kaşıkla ve oturur pozisyonda yapılmalıdır. Ameliyat sırasında oluşan kesilerin, burun akıntılarının mamayı kirletmemesi önlenmelidir. Bu amaçla, ameliyat kesi yerine her gün antibiyotikli pomatlar sürülmelidir. Ameliyat yeri kuru tutulmalı ve beşinci ile yedinci günlerde tüm dikişler alınmalıdır.

Tavşan dudak ameliyatı, estetik bir ameliyat değildir; yani sadece dış güzellik için yapılan bir müdahale değildir. Dudak, çiğneme ve konuşmada önemli bir organımızdır, bu nedenle tavşan dudağının tedavisi çok önemlidir. Çocuğun konuşmaya başlamadan önce tavşan dudak ameliyatının yapılması ve dudağın kapatılması gerekmektedir. Çocuğun harfleri telaffuz etmesi ve sesleri çıkarabilmesi için konuşmaya başlamadan önce mutlaka dudak yarığı ameliyatı yapılmalıdır.