Yeni doğmuş olan her 1000 bebekten birinde dudak yarığı görülmektedir. Bebeğin anne karnındaki gelişimi sırasında, 8-12. haftalarda fark edilebilecek gelişim bozukluğu ile alakalı anomalilerden bir tanesidir. Dudak yarığı ile dünyaya gelmiş olan bebeklerin yaşadıkları en büyük sıkıntı beslenme güçlüğüdür. Düzgün beslenemediklerinden dolayı da gelişimleri diğer bebeklere oranla yavaş olur ve sık sık solunum yolu enfeksiyonu geçirirler. Dudak yarığı birtakım tedaviler ile tamamen düzeltilebilir ve bu çocuklar diğer çocuklar gibi normal bir yaşam sürebilirler.

Bebeklerde dudak yarığının meydana gelmesi incelendiğinde hem genetik faktörler hem de çevresel faktörler bu anomalide çok etkilidir. Dudak yarığında genetik faktörler %10 civarlarında etkilidir. Ailede dudak yarığı bulunması halinde bebekte görülme riski artmaktadır. Ailede dudak yarığı durumu yoksa, yarık mutant genler ve kromozomal delesyonlarla veya trisomy D, trisomy E anomaliler ile izole genetik anomali ortaya çıkabilmektedir. Çevresel faktörler ise radyasyon, vitamin eksikliği ya da fazlalığı gibi nedenlerle oluşabilmektedir ve çevresel faktörler dudak yarığı anomalisinde çok daha fazla etkin rol oynamaktadır. Annenin gebeliğinin 3. ayında yaşadığı bir kızamıkçık enfeksiyonu da dudak yarığına neden olabilen durumlar arasındadır.

Aslında normal şartlarda bir bebeğin anne karnında yüzü oluşurken, bütün bebekler yarık dudaklıdır. Bebeklerin yüzü anne karnındayken, üç ana parçanın birleşmesi ile oluşur. Orta parça ve yandaki iki parçanın birleşmesi ile önce alt ve üst dudaklar sonra da damak şekillenir. Bu birleşmenin tam olmaması durumunda da dudak yarığı meydana gelir. Eğer parçalar ağız çevresinde hiç birleşmemişse tam dudak yarığı, kısmen birleşmemişse kısmi dudak yarığı oluşur. Dudak yarığı erkek bebeklerde daha sık görülen bir durumdur.

Dudak yarıkları basit bir çentik şeklinde olabildiği gibi burun deliğinin içine kadar da uzanabilen yarık şeklinde de olabilmektedir. Bebeklerde dudak yarıkları bazen tek taraflı bazen de çift taraflı olabilmektedir. Bazen dudak yarığı diş eti kemiğini de içine alabilmektedir. Dudak yarığı olan bebekler annenin gebelik döneminde ultrasonla her zaman fark edilememektedir. Fark edilme oranı %25'tir. Dudak yarığı olan bebekler büyüdükleri zaman konuşma ile alakalı bir sıkıntı yaşamamaktadırlar. Yarık dudak genellikle üst dudakta oluşmaktadır.

Bebeklerde yarık dudak gebelik esnasında fark edilirse, bebek doğduktan sonra dudak normal hale getirilebilmektedir. Tedavi bebeğin 3. ayında yapılabilmektedir. Ameliyat zamanlaması genellikle bebeğin kilo ve kan değerleri ile alakalı bir durumdur. Ameliyat tam teşekküllü bir hastanede genel anestezi ile yapılmaktadır. Ameliyat süresi yaklaşık 2 saattir. Dudak hem görüntü açısından hem de fonksiyonel bir organ olduğundan, yarık dudak durumlarında zaman içinde burun da deforme olacağından çalışan dudak kasları ile dudak mukoza ve derisinin simetrik olarak oluşturulması amaçlanır. Yarık olan kısmın her iki tarafındaki deri yarık boyunca kesilir. Dudak kasları ve burun kanatları normal pozisyonuna getirilir. Dudağın dış kenarları karşılıklı olacak şekilde yakınlaştırılır, yarık iç ve dış dikişler ile kapatılır.

Ameliyattan 2 gün sonra hastaneden çıkılır. Ameliyattan sonra bebek oturur pozisyonda kaşık ile beslenmelidir. Kesi hatlarının mama ile kirlenmemesine dikkat edilmelidir. Ameliyat kesiklerinin olduğu yerlere her gün antibiyotikli pomatlar ile pansuman yapılır. Yara hatları kuru tutulmalıdır.

Yarık dudak ameliyatı sonrasında, bebeklerin düzenli olarak doktor kontrolünde olmaları gerekmektedir. Konuşma terapisi ve ortodontik tedavi de gerekebilir. Ayrıca, yarık dudak ve damak olan çocukların kulak enfeksiyonlarına yatkınlığı artabilir, bu yüzden kulak sağlığı da yakından izlenmelidir.

Modern tıbbın sunduğu olanaklar sayesinde, yarık dudak ve damak tedavisi oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Erken müdahale ve uygun tedavi yöntemleri ile bu çocuklar tamamen sağlıklı ve normal bir yaşam sürdürebilirler.